روستای سر آقا سید، ماسوله شهرکرد! - مجله ابوذریون

روستای سر آقا سید همانطور که گفتیم در توابع شهر کرد و استان چهارمحال بختیاری قرار گرفته است. اگر بخواهیم موقعیت کامل این روستا را به شما معرفی نماییم باید بگوییم که، روستای سر آقا سید از توابع بخش مرکزی کوهرنگ و از روستاهای زیبای استان چهار محال و بختیاری است که گردشگران بسیاری در این استان از این روستای بسیار زیبا و ارزشمند بازدید می نمایند. با این که روستای سر آقا سید بسیار زیبا است و پر است از دیدنی های سرشار، اما در کمال تعجب این روستا در سطح ایران زیاد شناخته شده نیست!

شاید یکی از دلایل ناشناخته ماندن روستا، کوهستانی بودن آن باشد. ارتباط این روستا در حدود نیمی از سال و همچنین به دلیل بارش برف در فصل های سرد و پایانی پاییز و زمستان با سایر مناطق اطراف خود قطع می گردد و تنها نیمی از سال راه های آن باز می گردد. معماری و طبیعت بکر روستای سر آقا سید، بسیار خیره نماینده و بسیار آرامش بخش است. از لحاظ معماری این روستا از نظر معماری بسیار به روستای بسیار معروف ماسوله در استان گیلان شبیه است. روستای سر آقا سید در 140 کیلومتری شهرکرد است و در ارتفاع 2500 متری قرار گرفته است.

روستای سر آقا سید در توابع شهر کرد از شمال به کوه کنگله و از جنوب به کوه وند و خیمه می رسد. خانه های سنتی و خاص روستا که هیچ نشانی از تکنولوژی در خود ندارند نشان دهنده قدمت بسیار زیاد روستا هستند اما به هر حال چیزی که از تاریخ روستای سر آقا سید گفته می گردد برابر است با تاریخ امامزاده این روستا.

بر اساس گفته های مردم این روستا، قدمت امامزاده این روستا به 600 سال می رسد. کارشناسانی که این روستا را مورد آنالیز قرار داده اند نیز بر طبق تاریخ شجره نامه امامزاده روستا، قدمت این روستا را نیز با همین تاریخ تخمین زده اند. اما سوالی که این جا پیش می آید این است که به نظر شما چرا به این روستا سر آقا سید می گویند؟ داستان نام روستای سر آقا سید را اهالی این روستا در دو داستان مختلف بازگو می نمایند.

اولین داستانی که بسیار هم گفته می گردد این است که چون امامزاده آقا سید عیسی که تنها امامزاده روستا بوده و در پایین خانه های روستا قرار داشته و خانه ها بر بالای امامزاده ساخته شده اند، نام این روستا را سر آقا سید یعنی روستای بالا سر سید گذاشته اند. داستان دیگر این روستا این است که چون بسیاری برای زیارت امامزاده روستا می گفته اند که بر سر مزار آقا سید عیسی، این مکان به نام سر آقا سید یعنی زیارتگاه آقا سید نامیده شده است.

به هر حال هر دوی این روایت ها اشاره ای کاملا معین و واضح به این می نمایند که چرا این روستا سر آقا سید نامیده شده است. از لحاظ معماری نیز این روستا دارای بافت و معماری قدیمی خاص و سنتی است. خانه های روستا به شکل پلکانی فشرده ساخته شده اند و معماری خانه ها به صورتی است که حیات هر خانه، پشت بام خانه دیگر است. در این نوع معماری روستایی تمام خانه ها دارای یک چشم انداز هستند و به یک سمت ساخته می شوند.

تصویری که از روی پشت بام خانه ها و در مقابل چشمان انسان قرار گرفته است، طبیعتی بسیار زیبا و رویایی را نشان می دهد که شاید هیچ جایی را به این سادگی نتوان یافت که چنین چشم انداز و منظره زیبا را بتوان از داخل منزل، مشاهده کرد. مصالحی که در ساخت خانه های این روستا به کار رفته است از گل و خشت هستند که با معماری کاملا ساده ساخته شده اند و برای درب خانه ها و سقف نیز از چوب استفاده شده است.

ویژگی دیگر این خانه ها نداشتن پنجره است. هیچ یک از خانه های روستا، به شکلی کاملا خاص، دارای پنجره نیستند. خانه ها تنها دارای درهایی هستند که بسیار کوچک هستند و از چوب های درختان همان منطقه ساخته شده اند. به نوعی می توان گفت که تمامی مصالح به کار رفته در ساخت خانه ها از خود روستا تهیه شده اند. خانه ها به صورت تو در تو ساخته شده و از دو بخش تشکیل شده اند که یک بخش آن برای اهالی خانه و بخش دیگر مخصوص دام ها، طیور و انبار است. همانطور که گفتیم، معماری خانه های روستای سر آقا سید بسیار شبیه به روستای ماسوله در گیلان است.

بنا بر همین شباهت، روستای سر آقا سید را ماسوله زاگرس نیز می نامند. این نوع معماری معمولا به دو منظور انجام می شده است، یکی برای صرفه جویی در زمین و دیگری به منظور اتحاد اهالی یک روستا در موقعیت های مختلف اجتماعی و اقلیمی، پیش بینی می شد که خانه ها نزدیک به هم ساخته شوند.

سفر به روستای سر آقا سید

بهترین زمان سفر به این روستا 3 ماه اول بهار است و شاید بتوان گفت خاص ترین زمان سفر، ماه اردیبهشت است. اوایل ماه اردیبهشت کوچ عشایر به مناطق سردسیری نیز در این مسیرها دیده می گردد که خود یکی از جاذبه های طبیعی منحصر به فرد این مسیرها است که زیبایی رویایی در خود نهفته دارد و صحنه های جذابی را در مقابل چشمان انسان به نمایش می گذارد.

صنایع دستی زنان روستا و محصولات لبنی این روستا شامل دوغ، کشک و ماست و کره هستند که می توان از این روستا به سوغات برد. البته، بسیاری از گردشگرانی که به روستای سر آقا سید سفر می نمایند، نمک را از این روستا به سوغات به همراه خود می برند.

دانستنی های جالب درباره روستای سر آقا سید

• این روستا تنها 6 ماه از سال دارای راه های ارتباطی است.
• جاده هایی که به روستای سر آقا سید به هم می رسند، بسیار پر پیچ و خم و کوهستانی هستند و همین کوهستانی بودن، سبب می گردد که با اولین برفی که در استان چهارمحال و بختیاری ببارد، راه های ارتباطی این روستا با سایر مراکز، قطع گردد.
• ادرختان گردویی در این روستا وجود دارند که به قول اهالی روستا عمرشان به 300 سال می رسد.
• به یاد داشته باشید که هنگامی که به این روستا رفتید به محض ورود به این روستا، آنتن دهی تلفن همراه نیز قطع می گردد و همین باعث می گردد که همه گردشگرانی که وارد این روستا می شوند به این باور برسند که همه چیز در این روستا کاملا بکر و طبیعی و همچنین به دور از تکنولوژی است.
• از جمله این گیاهان می توان به سیر، موسیر، تره کوهی، کرفس کوهی و قارچ اشاره نمود.
• به معنای واقعی در این روستا زندگی به صورت کاملا طبیعی در جریان است. از جمله مظاهر این طبیعی بودن آن است که این روستا تنها دارای برق است که آن هم با افتادن اولین برف قطع می گردد.

• میوه بلوط در این روستا زیاد است که اهالی، برای پخت نوعی نان از آن استفاده می نمایند.
• اهالی روستا از آتش برای پخت و پز و سایر احتیاجات خود استفاده می نمایند و آتش اجاق خانه ها روشن است و این بدان معنا است که در این روستا هیچ گونه اجاق گازی وجود ندارد.
• در سال 96 بسیاری از گردشگران خارجی از جمله گردشگرانی از سوئد، آلمان، ژاپن و دیگر کشورهای خارجی از این روستا دیدن کردند.
• در این روستا زنان و مردان در کنار یکدیگر، کار می نمایند. به طور مثال، زنان این روستا پشته هایی از سوخت را برای اجاق ها حمل می نمایند و به روستا می آورند و کارهای سختی را انجام می دهند که واقعیت این است که حتی انجامش برای مردم سخت است.
• تمامی گردشگرانی که از این روستا دیدن می نمایند و قصد دارند تا شب را در آن بمانند، می توانند در خانه های اهالی روستا بمانند و هزینه ای به آن ها بابت اقامت خود پرداخت نمایند.

• البته با توجه به این که در آستانه ورود به فصل های گرم و خوش آب و هوای سال هستیم، گردشگران می توانند تا در چادرهایی که روستاییان در بالای کوه برپا نموده اند، مهمان شوند و مورد پذیرایی قرار بگیرند. راه دیگر این است که شب را در هتل های شهرهای اطراف مثل چلگرد بمانند و در روز از روستا دیدن نمایند.
• در این روستای زیبا تنها در مقطع ابتدایی و هدایت دارای مدرسه است و برای ادامه تحصیل، دانش آموزان باید به شهرهای اطراف روستا بروند.
• در این روستا چشمه ای وجود دارد که برای مردم روستا بسیار مهم و عزیز است. مردم روستا دارای اعتقادات خاصی هستند. چشمه های بساری در روستا وجود دارد که یکی از آن ها مراد چشمه نام دارد و مردم روستا معتقد هستند هر کسی با نیت پاک و آرزوی قلبی خود به آن نزدیک گردد و دست در آن فرو ببرد، به آرزوهایش می رسد.
• در خصوص امامزاده روستا نیز بسیار معتقد هستند، به طوری که برای برطرف بعضی مسائل طبیعی مثل خشکسالی و سایر موارد به آن دخیل می بندند.