روزه داری توان احیای سلول های بنیادی را بیش تر می نماید - مجله ابوذریون

هر سال با فرا رسیدن ماه رمضان صحبت ها درباره این که چه و چه قدر بخوریم زیاد می گردد. اغلب بحث ها حول این است که چه گونه علی رغم روزه داری، سلامت و توان جسم را حفظ کنیم. به ندرت صحبت های جسته وگریخته ای از این که تمام روز نخوردن عملاً و از نظر علمی چه نتیجه یا نتیجه هایی در پی دارد شنیده می گردد؛ اگر هم باشد منبع علمی آن ها چندان معین نیست.

اما کم تر از یک ماه پیش، محققان دانشگاه اِم آی تی آمریکا نتایج اولیه تحقیقات خود در خصوص روزه را منتشر کردند: روزه، توانایی باززایی یاخته های (سلول) بنیادی روده را می افزاید.

هرچه از عمر انسان بیش تر می گذرد یاخته های بنیادی روده، تونایی کم تری در احیای خود نشان می دهند. این یاخته های بنیادی، منبع اصلی برای فراوری یاخته های روده ای جدیدند و کاهش آن ها موجب بُروز و درمان نشدن بیماری های معده، روده و دیگر بیماری های موثر بر روده می گردد.

حالا بر اساس جدیدترین پژوهش زیست شناسان دانشگاه ام آی تی می دانیم که 24 ساعت روزه داری می تواند جوانی را به این یاخته های فرتوت بر گرداند. این پژوهش که فعلاً در مراحل اولیه و آزمایش های حیوانی است نشان داده که روزه موجب افزایش قابل توجه احیای یاخته های بنیادی در موش ها (جوان یا پیر) می گردد.

در موش های روزه دار، یاخته ها به جای گلکوز، آغاز به شکستن اسیدهای چرب می نمایند که این باعث تحریک یاخته های بنیادی به احیای بیش تر خود می گردد. به همین دلیل محققان متوجه شدند به یاری مولکولی که این تغییر در سوخت وساز را فعال می نماید می توانند فرآیند احیای یاخته ای را تسریع نمایند. این یافته ها می تواند در یاری به افراد مسنی که مسائل گوارشی دارند یا بیماران سرطانی که شیمی درمانی می نمایند مفید واقع گردد.

عُمَر یلمز، یکی از استادان زیست شناسی ام آی تی، از اعضای موسسه تحقیقات سرطانی Koch و از گردانندگان اصلی این تحقیق می گوید: روزه تأثیرات متعددی بر روده دارد؛ از افزایش احیای یاخته های بنیادی تا یاری به درمان عارضه های روده ای و حتی سرطان؛ هدف موسسه ما هم این است که بفهمیم روزه تا چد در بهبود سلامتی بشر و توان بخشی به یاخته های بنیادی موثر است.

دیوید سباتینی، یکی دیگر از استادان مشارکت نماینده در این پژوهش می افزاید: این تحقیق نشان داد که روزه گرفتن موجب نوعی تغییر در سوخت وساز یاخته های بنیادی روده می گردد و آن ها را به جای استفاده از کربوهیدرات به سوزاندن چربی ترغیب می نماید. در کمال تعجب این تغییر به سوزاندن اسیدهای چرب، عمل کرد آن ها را به شدت افزایش می دهد. ادامه یافتن این تحقیقات می تواند به فراوری داروهایی برای شبیه سازی کامل حالت روزه داری منجر گردد

افزایش باززایی

دانشمندان دهه هاست می دانند که دریافت کالری کم با طول عمر بشر و دیگر موجودات رابطه مستقیم دارد. یلمز و هم کارانش اذعان می نمایند از روزه گرفتن انتظار چنین تأثیرات زیادی در سطح مولکولی به ویژه در روده را نداشتند. این یاخته ها به طور طبیعی تقریبا هر 5 روز خود را احیا می نمایند ولی افزایش سن و عوامل محیطی و ژنتیکی دیگر باعث کندی این روند می شوند. وقتی یک آسیب یا بیماری بروز می نماید یاخته های بنیادی کلیدی ترین عامل در درمان عارضه هستند. همان طور که گفته شد با پیر شدن افراد، توانایی احیای این یاخته های بنیادی کم می گردد و در نتیجه زمان بیشتری برای بهبود فرد احتیاج خواهد بود.

یلمز می گوید: یاخته های بنیادی روده منبع اصلی این اندام برای بازفراوری انواع قسمت های خود است. با افزایش عمر، عمل کرد این یاخته ها ضعیف می گردد و فرآیند بهبودی بعد از آسیب را طولانی و حتی مختل می نماید؛ ما در این [مجموعه] تحقیقات روی فهم این که چگونه 24 ساعت روزه داری به بهبود عملکرد یاخته های بنیادی می انجامد متمرکز هستیم.

بعد از این که موش ها 24 ساعت چیزی نخوردند محققان یاخته های بنیادی روده آن ها را خارج نموده و در آزمایشگاه رشد دادند تا ببینند آیا این یاخته ها به سمت تبدیل شدن به روده های کوچک حرکت می نمایند یا نه. آن ها در یافتند که ظرفیت باززایی در یاخته های موش های روزه دار دو برابر موش هایی است که غذا دریافت نموده اند.

یکی از این محققان شرح می دهد: با یافته هایی که پیش تر داشتیم برایمان معین بود که روزه گرفتن یاخته های روده را در جوان ها و پیرها قوی تر می نماید. فقط می خواستیم مکانیسم عملکرد مولکولی آن را متوجه شویم.

تغییر سوخت وساز

تحقیقات بیش تر و دنبال کردن پیغام رسان RNA یاخته های بنیادی در موش های روزه دار نشان داد که روزه گرفتن باعث تغییر سوخت وساز یاخته ها می گردد و آن ها را از کربوهیدرات هایی مثل شکر به سمت اسیدهای چرب سوق می دهد. این تغییر به وسیله فعال شدن عاملی به نام PPAR انجام می گردد. این عامل، ژن هایی که در سوزاندن اسیدهای چرب نقش دارند را به کار می اندازد.

ادامه تحقیقات معین کرد که اگر به صورت دستی مسیر رسیدن پیغام قطع گردد، روزه دیگر باعث افزایش باززایی نمی گردد. این محققان برنامه دارند چگونگی فعال کردن تغییر سوخت وساز را آنالیز نمایند تا در نهایت به حالت ایده آلی برای افزایش توان باززایی یاخته ها برسند.

آن ها طی این تحقیقات متوجه شده اند با مولکولی که اثرات PPRAها را تقلید می نماید می توانند فواید روزه داری را در موش ها ایجاد نمایند. یلمز در این باره می گوید: این موضوع خیلی هیجان انگیز بود. به این نتیجه رسیدیم که برای داشتن فواید روزه گرفتن کافی است یک مسیر معین را فعال کنیم. این موضوع آن جا اهمیت می یابد که بدانیم خیلی ها به دلایل مختلف قادر به روزه داری نیستند و این شیوه می تواند درهای جدیدی را به رویشان باز کند.

تحقیق اخیر استادان ام آی تی به وضوح نشان می دهد که روزه گرفتن باعث یک تغییر در سوخت وساز یاخته های بنیادی می گردد و آن ها را به سمتی می برد که به یاخته های بیشتری تقسیم شوند. محققان در ادامه توانستند این تغییر سوخت وساز را بدون روزه داری ایجاد نمایند. این تحقیقات در راستای نظریه هایی است که به سرعت در حال توسعه هستند و بیان می نمایند که خوراک و سوخت وساز تأثیرات عمیقی بر رفتار یاخته ها دارند. تأیید درستی این موضوع می تواند در پیش گیری و درمان بیماری ها بسیار تأثیرگذار باشد.

در مقاله ای که به وسیله این محققان منتشر شده آمده که باززایی یاخته ها را بی آن که احتیاجی به روزه داری باشد می توان با دارو شبیه سازی کرد. یکی از کسانی که از این یافته ها منتفع خواهند شد بیماران سرطانی هستند که تحت شیمی درمانی قرار دارند؛ شیمی درمانی اغلب به یاخته های روده لطمه وارد می نماید که در بسیاری موارد کاملا بهبود نمی یابد. به علاوه یکی از مسائل شایع در میان سال خوردگان مسائل مربوط به روده و دستگاه گوارش است؛ یافته های اخیر امید به زندگی سالم را در بشر بیش تر می نماید.

این محققان اعلام نموده اند می خواهند پیش از هر اقدامی تأثیرات بالقوه و جانبی چنین درمان هایی را بیش تر آنالیز نمایند. هم چنین ابزار امیدواری نموده اند مطالعات خود را در خصوص تأثیرات روزه بر یاخته های بنیادی دیگر بافت های بدن ادامه دهند و دید کاملی از تأثیرات روزه بر بدن پیدا نمایند.

به طور تجربی، شما در طی روزه داری های خود چه اثرات زیستی دیگری دیده اید؟

منبع: MIT News