شیرهای طعم دار، خوب یا بد؟ - مجله ابوذریون

از نظر روان شناسی ذائقه کودک به طعم، نوع، بافت و شکل ظاهری غذا اغلب از شش ماهگی تا 16 ـ 15 ماهگی شکل می گیرد.

حال اگر در این دوره زمانی که تغذیه یاریی کودک آغاز می گردد، مادر سعی کند به وسیله مواد غذایی متنوع، طعم های مختلف را به کودک بچشاند، می تواند ذائقه او را سرو سامان داده و به مصرف انواع مواد غذایی مختلف عادت دهد.

اما در کودکی که مصرف خوراکی ها و نوشیدنی های شیرین در او به شکل یک عادت در آمده باشد، سایر طعم ها برایش جذابیتی نداشته و دیگر نمی تواند شیرسفید بدون طعم را بنوشد.

از این رو مادر ناچار است برای تامین احتیاجهای تغذیه ای کودک به وسیله شیر، او را به نزدیک ترین سوپرمارکت برده و از او بخواهد که از میان شیرهای طعم داری چون شیر کاکائو، شیر عسل و شیر قهوه یک نوشیدنی انتخاب کند.

اما سوال اینجاست آیا می توان شیرهای طعم دار را جایگزین دائم شیر سفید کرد؟ ارزش و خواص تغذیه ای این شیرها چه میزان است؟

اگر طعم شیر معمولی مانع مصرف این نوشیدنی گردد، می توانید گهگاه از انواع شیرهای طعم دار بهره ببرید، اما بدانید این شیرها در مقایسه با انواع ساده آن به دلیل چربی و شکر فراوان، کالری بالایی دارد و برای بچه ها پروزن و بچه هایی که زمینه های ارثی ابتلا به دیابت دارند، محدودیت مصرف دارد.

نکته مهم تر آن که در این محصولات اغلب از مواد طعم دهنده و رنگ دهنده ای استفاده می گردد که اگر منشا طبیعی داشته باشد، مشکل ساز نیست اما اگر شیمیایی و سنتزی باشد، محتمل است در دراز مدت عوارضی برای مصرف نماینده ایجاد کند بنابراین به دلیل آن که بچه ها در سنین رشد بوده و سلول ها و بافت های مختلف کبدی، کلیوی، گوارشی و… بدنشان در حال تکثیر و شکل گیری است، بهتر است والدین کمی حوصله به خرج دهند و شیر را به صورت خانگی با عسل، خرما، پوره میوه جات و … با درصد بسیار کم شکر طعم دار نمایند و در اختیار کودک دلبندشان قرار دهند.

ارزش تغذیه ای شیرهای طعم دار خانگی

شیر عسل:

با افزودن یک تا دو قاشق چایخوری عسل به یک لیوان شیر ساده می توانید این نوشیدنی را تهیه کنید.بر اثر ترکیب شیر با عسل، خواص تغذیه ای و ضدسرطانی آن دوچندان می گردد. این نوشیدنی بسیار نشاط آور و آرام بخش بوده و می تواند کیفیت خواب را مطلوب سازد.

خواص ضدمیکروبی آن برای کسانی که در معرض انواع عفونت ها قرار دارند همچون پرستاران، بسیار مفید است. برطرف نماینده خستگی و سوء تغذیه بوده و برای خوش خلقی و افزایش هوش کودک مفید است. اما بدانید میزان انرژی عسل در مقایسه با قند و شکر برابری می نماید و بسیار پرکالری است. این نوشیدنی به دلیل دارا بودن عسل آلرژی زا بوده و برای بچه ها زیر یک سال محدودیت مصرف دارد.

توجه: از افزودن عسل یا موم آن به شیر داغ خودداری کنید. حرارت شیر تا حدودی ویتامین های حساس عسل را تخریب می نماید.

شیر کاکائو:

یک لیوان شیر را گرم نموده و یک قاشق مرباخوری پودر کاکائو با کمی شکر به آن بیفزایید. کاکائو حاوی ترکیبات فنولی و اگزالات زیادی است. این ترکیبات می تواند با بعضی از ریزمغذی های شیر بخصوص کلسیم آن ترکیب شده و از جذب آن بکاهد. اما به دلیل آن که در شیرهای خانگی کاکائوی کمتری استفاده می گردد، میزان کلسیم شیر بیش از ترکیبات فنولی کاکائو بوده و حدود دو سوم کلسیم آن تحت هر شرایطی جذب خواهد شد. ضمناً کافئین این نوشیدنی هم زیاد نیست و در مقایسه با نوشابه های سیاه کولا دار 10 برابر کمتر است و روی رفتارهای هیجانی کودک اثر سوئی نخواهد داشت.

توجه: به گفته متخصصان تغذیه، بعضی از انواع شیر کاکائو از شیرهایی که بار میکروبی بالایی دارد، تهیه می گردد. این موضوع باعث افت کیفیت پروتئین و خواص تغذیه ای این شیرها خواهد شد.

شیر قهوه و نسکافه:

یک لیوان شیر قهوه با میزان شیر بیشتر می تواند یک سوم کلسیم مورد احتیاج بدن خانم های بالای 50 سال را تامین کند. میزان ترکیبات فنولی و کافئین این نوشیدنی کمی بیشتر از شیر کاکائو بوده و بهتر است در کنار آن از مصرف ماست و پنیر غافل نشوید. شیر قهوه برای افراد با فشار خون بالا، کسانی که تپش قلب دارند یا مادران شیرده چندان مفید نیست.

توجه: نسکافه های آماده به دلیل دارا بودن مواد نگه دارنده و بعضی اسیدهای خوراکی، خوردگی مینای دندان را دوچندان نموده و مصرف زیاد آن توصیه نمی گردد. بعضی از انواع شیر کاراملی هم به دلیل آن که علاوه بر شکر از میزان زیاد چربی و تخم مرغ تهیه شده ، به رغم کلسیم و پروتئین باکیفیت، بسیار پرکالری است.

شیر سویا:

این شیر کاملا گیاهی است و برخلاف تصور عامه با شیر گاو مخلوط نمی گردد. از نظر طعم و خواص تغذیه ای شباهت چندانی به شیر گاو ندارد. این شیر یک چهارم کلسیم شیر لبنی را داراست اما به جذب کلسیم در بدن یاری می نماید. پروتئین آن با پروتئین شیرگاو برابری نمی نماید اما چربی آن از نوع غیر اشباع و فاقد کلسترول است. لاکتوز ندارد و سرشار از ترکیبات آنتی اکسیدانی (ضدسرطان) و مواد شبه هورمونی است. این شیر را هرگز جایگزین شیر لبنی نکنید.

توجه: شیر سویا در بعضی بچه ها و نوزادان به دلیل وجود بعضی پروتئین های حساسیت زا موجب بروز آلرژی با علائمی چون استفراغ، گریه، اسهال آبکی و در موارد شدیدتر موجب حساسیت آنافیلاکسی می گردد.

شیربا پوره میوه ها:

با افزودن آبمیوه، پوره، مارمالاد یا مربای خانگی به یک لیوان شیر، خاصیت این نوشیدنی را دو چندان خواهید کرد. توانایی هضم لاکتوز شیر تعدیل می یابد و از همه مهم تر آن که ویتامین C میوه های تازه می تواند قدرت جذب آهن و کلسیم شیر را افزایش دهد. اگر هم بخواهید ارزش پروتئینی شیر را بالا ببرید، می توانید آن را با غلات یا انواعی از مغزها یا به همراه خرما، کشمش یا مویز میل کنید.

گردآوری شده توسط گروه 7گنج